500 miljard dollar voor Amerika’s AI-droom
PLUS: ChatGPT wordt zelfstandig, Claude krijgt een stem, rel om AI bij Oscarfavoriet en zo stuur je de slimste AI-modellen aan
De AI-wereld ontwikkelt zich razendsnel, en wij, de makers van de podcast Poki, houden je op de hoogte. Twee keer per week de nieuwste AI-ontwikkelingen, tools, use cases en onderzoek.
🗞️ Het belangrijkste nieuws
Project Stargate: een half biljoen dollar voor Amerika’s AI-ambities
Met een investering van 500 miljard dollar bouwt OpenAI samen met SoftBank en Oracle een netwerk van datacenters ter grootte van een kleine stad. Wat betekent dit voor de toekomst van AI?
Wat is er aan de hand?
Een half biljoen dollar: dat is het bedrag dat OpenAI samen met technologiebedrijven SoftBank en Oracle gaat investeren in de bouw van een netwerk van datacenters in de Verenigde Staten. Het project, dat de naam Stargate kreeg, moet Amerika’s leidende positie in AI veiligstellen. De omvang is ongekend: het project kost meer dan twee keer zoveel als het hele Apollo-ruimtevaartprogramma, gecorrigeerd voor inflatie.
OpenAI begint direct met een investering van 100 miljard dollar in Texas, waar de eerste tien gebouwen al in aanbouw zijn. Elk heeft een oppervlakte van ongeveer 46.000 vierkante meter. De plannen zijn ambitieus: in 2029 moeten er twintig van dit soort complexen verspreid over de VS staan.
‘Dit wordt het belangrijkste project van dit tijdperk,’ zei OpenAI-topman Sam Altman tijdens de aankondiging in het Witte Huis. Naast SoftBank en Oracle zijn ook Microsoft, chipmaker NVIDIA en de Britse chipontwerper Arm betrokken bij het project.
Een opmerkelijke alliantie
De timing van de aankondiging is geen toeval. Een dag eerder trok president Trump de veiligheidsmaatregelen voor AI in die zijn voorganger Biden had ingevoerd. Die regels verplichtten bedrijven om veiligheidstests te delen voordat ze nieuwe AI-systemen op de markt brachten.
Juist op dit punt vinden Trump en Altman elkaar. ‘Het is bizar hoe moeilijk het is geworden om dit soort projecten van de grond te krijgen in de Verenigde Staten,’ zei Altman in een gesprek met Bloomberg. ‘Of het nu gaat om energiecentrales of datacenters, de bureaucratie helpt het land niet vooruit.’ Trump noemde het project tijdens de aankondiging ‘een klinkende uiting van vertrouwen in Amerika’s potentieel’.
Deze alliantie past in een patroon dat we eind vorig jaar al zagen aankomen: de geopolitieke dimensie van AI wordt steeds belangrijker. Met Trumps terugkeer als president lijkt de VS regulering ondergeschikt te maken aan het winnen van de technologische wedloop tegen China.
Een kwestie van noodzaak
De gigantische investering komt niet uit de lucht vallen. AI-systemen hebben steeds meer rekenkracht nodig en OpenAI wijt vertragingen in de ontwikkeling van nieuwe producten aan een tekort aan computers. Ook de samenwerking met Microsoft, OpenAI’s grootste investeerder, staat onder druk door capaciteitsproblemen.
Goldman Sachs verwacht dat AI in 2028 ongeveer een vijfde van alle datacentercapaciteit wereldwijd zal gebruiken. Het tekent de urgentie van dit soort projecten. Volgens McKinsey zal er de komende vijf jaar wereldwijd meer dan 250 miljard euro worden geïnvesteerd in nieuwe datacenterinfrastructuur.
Kritische geluiden
Niet iedereen is overtuigd. Tesla-topman Elon Musk – zelf een fervent Trump-supporter maar ook een concurrent van OpenAI met zijn bedrijf xAI – plaatst openlijk vraagtekens bij de financiering. ‘Ze hebben het geld niet eens,’ schreef hij op zijn platform X. ‘SoftBank heeft nog geen 10 miljard euro veiliggesteld. Dat weet ik uit betrouwbare bron.’
Het is een opmerkelijke uitspraak voor iemand die net door Trump is aangesteld als hoofd van de nieuwe Amerikaanse overheidsdienst DOGE. Altman reageerde direct: ‘Je weet dat dit niet klopt. Wil je de eerste locatie komen bekijken? Dit is goed voor het land. Ik snap dat wat goed is voor het land niet altijd optimaal is voor jouw bedrijven, maar ik hoop dat je in je nieuwe rol Amerika op de eerste plaats zet.’
Zorgen om impact
Critici wijzen ook op de milieu-impact. Datacenters verbruiken enorme hoeveelheden water en energie. Eén complex kan straks evenveel stroom verbruiken als 750.000 huishoudens. Deze honger naar energie dwingt energiebedrijven vaak terug te vallen op fossiele brandstoffen. Daarnaast leveren zulke projecten vaak minder banen op dan beloofd.
Wat betekent dit voor de toekomst?
Met Stargate zet Amerika een grote stap in de wereldwijde wedloop om AI-dominantie. De schaal van het project onderstreept hoe serieus bedrijven en overheden deze technologie nemen. Ter vergelijking: het hele Amerikaanse snelwegennet kostte, omgerekend naar nu, ongeveer evenveel.
Het project laat ook zien hoe de prioriteiten verschuiven. Waar de focus onder Biden lag op de veilige ontwikkeling van AI, kiest de nieuwe regering-Trump voor snelheid en economisch voordeel. Die koers kent risico’s, maar biedt ook kansen. De belofte van honderdduizenden banen en economische groei staat tegenover zorgen over veiligheid en milieu-impact.
Voor OpenAI betekent dit project meer onafhankelijkheid. Het bedrijf leunt nu nog sterk op Microsofts datacenters. Met eigen rekencapaciteit kan het sneller nieuwe systemen ontwikkelen. Of dat ook betekent dat we sneller vooruitgang zien in AI? Dat hangt ervan af of ze het project kunnen waarmaken. Want zelfs voor techreuzen is een half biljoen euro geen kleingeld.
⚡ AI Pulse
Publiekslieveling Claude krijgt een stem, maar kampt met groeipijn. Anthropics chatbot Claude leert praten. Het bedrijf werkt aan een spraakfunctie waarmee je à la ChatGPT’s advanced voice-modus echt kunt converseren met de AI-assistent. Ook komt er een geheugenfunctie die eerdere gesprekken onthoudt. Maar er is een probleem: door de explosieve groei van de afgelopen maanden kan Anthropic de vraag niet meer aan. Zelfs na een investering van bijna 14 miljard euro van onder meer Amazon draait het bedrijf verlies. Een nieuwe financieringsronde van 2 miljard euro moet uitkomst bieden.
OpenAI staat op het punt ChatGPT zelfstandig te laten werken. Al maanden gonst het van de geruchten dat OpenAI werkt aan een zelfstandige AI-agent. Deze week lijkt het zover: The Information meldt dat ‘Operator’ elk moment gelanceerd kan worden. Deze langverwachte functie laat ChatGPT zelf over het web navigeren en taken uitvoeren. In een klein venster zie je hoe de AI voor je aan het werk gaat: restaurants reserveren, reizen boeken of online winkelen. Het systeem onthoudt zelfs je inloggegevens voor websites, behalve voor Gmail. Ook kun je taken opslaan en delen met anderen. Voorlopig blijft de functie beperkt tot ChatGPT zelf en komt ze niet beschikbaar via de API.
Oscarfavoriet zet AI in voor authentieke accenten. De makers van de Golden Globe-winnaar The Brutalist gebruikten AI om de Hongaarse accenten van hoofdrolspelers Adrien Brody en Felicity Jones te verfijnen. De acteurs werkten met taalcoaches, maar kleine oneffenheden in de uitspraak bleven hoorbaar. Met hulp van het Oekraïense AI-bedrijf Respeecher klinkt hun Hongaars nu overtuigender. ‘We hebben hun acteerprestaties volledig intact gelaten,’ benadrukt regisseur Brady Corbet. ‘Het gaat alleen om kleine aanpassingen bij bepaalde letters.’ De keuze leidt tot discussie: sommigen vinden dat de film gediskwalificeerd moet worden voor de Oscars. Maar het laat ook zien hoe AI menselijke prestaties kan versterken in plaats van vervangen.
🔮 Prompt whisperer
De kunst van briefing: zo haal je het maximale uit reasoning-modellen
We staan aan de vooravond van een nieuwe fase in AI-ontwikkeling. Waar we tot nu toe vooral bezig waren met het maken van steeds grotere taalmodellen, verschuift de focus naar iets nieuws: AI-systemen die écht kunnen redeneren. OpenAI liet vorig jaar de wereld verbaasd staan met o1, het eerste model dat promovendi in de wiskunde overtreft. En deze week werd deze technologie nog toegankelijker: het Chinese DeepSeek lanceerde R1, een gratis alternatief dat volgens tests zelfs beter presteert dan Claude 3.5 Sonnet.
Professor en auteur van ons boek Co-intelligentie Ethan Mollick spreekt van een ‘tweede schaalwet’: we kunnen niet alleen slimmere AI krijgen door grotere modellen te maken, maar ook door bestaande modellen meer tijd te geven om na te denken. Deze verschuiving markeert het begin van een nieuw tijdperk waarin AI niet alleen informatie verwerkt, maar echt meedenkt over complexe problemen.
Tot voor kort was deze technologie alleen beschikbaar voor betalende gebruikers van OpenAI’s o1. Maar met de komst van DeepSeek-R1 kan iedereen nu gratis experimenteren met deze krachtige nieuwe modellen. En geloof ons: het loont om nu in te stappen. Deze modellen vereisen een compleet andere aanpak dan traditionele taalmodellen – en wie deze techniek vroeg onder de knie krijgt, heeft een voorsprong die in de komende jaren alleen maar waardevoller wordt.
Vandaag leren we je in drie concrete stappen hoe je het maximale uit deze slimste AI-modellen haalt.
Keep reading with a 7-day free trial
Subscribe to AI Report to keep reading this post and get 7 days of free access to the full post archives.