ChatGPT Atlas: de browser die je e-mails schrijft is nu uit
PLUS: Meta’s WhatsApp-schoonmaak, Googles nieuwste AI al ontdekt via een slim trucje, en onze eerlijke test van OpenAI’s slimme webbrowser
De AI-wereld ontwikkelt zich razendsnel, en AI Report houdt je op de hoogte. Twee keer per week de nieuwste ontwikkelingen, tools en inzichten via onze nieuwsbrief en podcast.
🗞️ Het belangrijkste nieuws
OpenAI introduceert ChatGPT Atlas webbrowser
Je browser is waar je dagelijks uren in doorbrengt. Je onderzoekt, schrijft, plant, boekt – allemaal in bijvoorbeeld Chrome, Edge of Safari. Maar wat als die browser niet alleen een venster naar het internet is, maar een actieve partner die begrijpt waar je mee bezig bent en zelf taken voor je uitvoert? OpenAI lanceert vandaag ChatGPT Atlas, een browser die kunstmatige intelligentie niet als extraatje toevoegt, maar als fundament heeft ingebouwd.
Wat is ChatGPT Atlas precies?
Atlas is een volwaardige webbrowser – gebouwd op Chromium, net als Chrome en Edge – maar met ChatGPT als zenuwstelsel. De browser is vanaf vandaag beschikbaar op macOS voor alle gebruikers, van gratis tot betaald. Versies voor Windows, iOS en Android volgen binnenkort.
Het belangrijkste verschil met Chrome of Safari? Je hoeft niet meer constant te kopiëren en plakken tussen je browser en ChatGPT. De AI zit overal: in je adresbalk, in een zijpaneel, zelfs bij je muiscursor. Selecteer tekst in een e-mail, klik op de ChatGPT-knop en de AI helpt je direct met herschrijven of samenvatten.
Ben Goodger, het teamlid dat eerder hielp bij het ontwikkelen van Chrome en Firefox, benadrukt wat dit anders maakt: “De chatbot krijgt automatisch de context van de pagina. Geen gedoe meer met kopiëren en plakken.”
Hoe werkt het?
Atlas ziet eruit als een gewone browser – tabbladen, bladwijzers, wachtwoordbeheer, incognitomodus – maar het gedrag verschilt fundamenteel. Typ een vraag in de adresbalk en je krijgt niet alleen een lijst met zoekresultaten, maar ook een direct antwoord van ChatGPT. De resultaten zijn georganiseerd in categorieën: tekst, afbeeldingen, video’s en nieuws.
Open je een link, dan toont Atlas standaard een gesplitst scherm: links de webpagina, rechts het ChatGPT-gesprek. De AI kan de pagina zien en er vragen over beantwoorden. In een livestream demonstreerde OpenAI hoe je een filmrecensie kunt samenvatten en code kunt analyseren – al liep dat laatste niet foutloos, een goede reminder dat hallucinaties nog steeds op de loer liggen.
De startpagina gedraagt zich als een aanbevelingsmotor: op basis van je eerdere surfgedrag suggereert ChatGPT websites en onderwerpen die je mogelijk interesseren. Het is alsof Netflix je browserverlangen probeert te voorspellen.
Geheugen: handig of eng?
Een opvallende functie is browser memories. Schakel je dit in, dan onthoudt ChatGPT belangrijke details van websites die je bezoekt. Later kun je vragen stellen als: “Maak een boodschappenlijstje van die recepten die ik gisteren bekeek” of “Zoek alle vacatures waar ik vorige week naar keek en vat de trends samen”.
Adam Fry, productleider bij OpenAI, noemt dit een van de sterkste functies: “De browser wordt persoonlijker en nuttiger voor je.”
Deze herinneringen blijven privé in je ChatGPT-account. Je kunt ze bekijken, archiveren of verwijderen in de instellingen. Per website bepaal je met een schakelaar in de adresbalk of ChatGPT mag meekijken. En wis je je browsergeschiedenis? Dan verdwijnen ook de bijbehorende herinneringen.
Toch roept dit privacyvragen op. George Chalhoub, universitair docent aan het UCL Interaction Centre, legt de vinger op de zere plek: “Browsers zijn altijd al krachtige dataverzamelaars geweest, maar met AI wordt die kracht verveelvoudigd. Een AI-browser observeert niet alleen je gedrag, maar kan ook je intenties, gewoonten en zelfs je stemming afleiden.”
OpenAI benadrukt dat browserdata standaard niet worden gebruikt voor modeltraining. Wil je dat wel, dan moet je dit expliciet inschakelen in je data-instellingen. Maar zelfs dan geldt: pagina’s die GPTBot hebben geblokkeerd, blijven buiten schot.
Agent mode: AI neemt het stuur over
De meest ambitieuze functie is agent mode, beschikbaar voor Plus- en Pro-gebruikers. Hiermee kan ChatGPT daadwerkelijk taken uitvoeren in je browser, zoals tabbladen openen, klikken en formulieren invullen.
Tijdens de livestream liet OpenAI zien hoe agent mode een recept analyseert, naar Instacart surft, alle ingrediënten in het winkelwagentje plaatst en klaarstaat om af te rekenen. Of hoe de agent oude teamdocumenten doorneemt, nieuw marktonderzoek uitvoert en dit samenvat in een briefing. Het proces duurde enkele minuten – niet razendsnel, maar wel verbazingwekkend autonoom.
Je behoudt altijd de controle: ChatGPT vraagt toestemming voordat het belangrijke acties uitvoert. Je kunt het proces pauzeren, onderbreken of zelf overnemen. En de agent heeft bewust beperkingen: hij kan geen code draaien, geen bestanden downloaden en heeft geen toegang tot je bestandssysteem.
Toch zijn er ook kanttekeningen. Simon Willison, gerespecteerd ontwikkelaar, testte agent mode en was niet onder de indruk: “Het is alsof je een computergebruiker voor de eerste keer moeizaam een muis ziet bedienen. Ik heb nog geen toepassing gevonden waar dit voor mij echt nuttig aanvoelt.”
Veiligheidsrisico’s
OpenAI waarschuwt ook zelf voor risico’s. In een veiligheidsdocument noemt het bedrijf aanvallen met prompt injection: kwaadaardige instructies verborgen in webpagina’s of e-mails die de agent proberen te manipuleren. In de aankondiging staat: “Agent mode is kwetsbaar voor verborgen kwaadaardige instructies. Deze kunnen ervoor zorgen dat de agent jouw data stelen of ongewenste acties onderneemt. Onze beschermingen zullen niet elke aanval stoppen.”
Willison is daar helder over: “De veiligheids- en privacyrisico’s voelen onoverkomelijk groot. Ik vertrouw deze producten pas als een hoop beveiligingsonderzoekers ze grondig hebben uitgeprobeerd. Ik zou graag een grondige uitleg zien van de stappen die Atlas neemt tegen prompt injection-aanvallen. Op dit moment lijkt de belangrijkste verdediging te zijn dat de gebruiker voortdurend moet opletten wat agent mode doet.”
De vraag blijft: hoe goed is je informatie beschermd als een AI je complete internetgeschiedenis kan zien en begrijpen? CEO Sam Altman waarschuwde eerder dat gesprekken met ChatGPT geen juridische bescherming genieten bij een gerechtelijk bevel. Met een AI die nu ook je volledige browsergedrag kent, wordt die zorg prangender.
Toegankelijkheid als Trojaans paard
Er is één detail dat opvalt, vooral voor webontwikkelaars. Atlas maakt gebruik van ARIA-tags – dezelfde labels die websites gebruiken om toegankelijk te zijn voor schermleesapparatuur voor blinden en slechtzienden. Door deze labels te herkennen, begrijpt ChatGPT welke knoppen, menu’s en formulieren wat doen.
Willison wijst op de ironie: “Een goede reminder dat AI-agents veel kenmerken delen met ondersteunende technologieën, en profiteren van die voorzieningen.” Wie zijn website goed toegankelijk heeft gemaakt, heeft zijn site per ongeluk ook AI-ready gemaakt.
De grote browseroorlog
OpenAI is niet de enige die hiernaar toe werkt. Deze zomer lanceerde Perplexity Comet (bekijk onze review), een browser die hun AI-zoekmachine centraal stelt. Google kondigde in september aan dat het Gemini dieper in Chrome gaat integreren. En The Browser Company bracht Dia uit – een browser met aanpasbare AI-prompts.
“Dit is waarschijnlijk de grootste verschuiving sinds de browser zelf de toegangspoort tot internet werd,” zegt Chalhoub. “Dertig jaar lang ging browsen over navigeren: typen, klikken, verkennen. Nu verandert AI het model compleet. We gaan van browsen naar delegeren.”
Krystian Kolondra van Opera vult aan: “De browserwereld is enorm belangrijk geworden. De browser weet meer over wat er gebeurt op je pagina’s dan het besturingssysteem zelf.”
De inzet is hoog. Wie de browser beheerst, heeft een directe lijn naar het digitale leven van gebruikers: e-mails, agenda, berichten, documenten. Voor AI-bedrijven is dat de ultieme speeltuin om systemen echt waardevol te maken.
Data verzamelen voor betere agents
Voor OpenAI is Atlas niet alleen een product, maar ook een strategische zet om waardevolle data te verzamelen. Niet zozeer over je persoonlijke inhoud, maar over hoe mensen browsers en AI-agents gebruiken. Onze Wietse legt uit: “Het zou hetzelfde zijn als Tesla gratis zelfrijdende auto’s zou weggeven om meer data over Nederlandse wegen te verzamelen.”
Die vergelijking raakt de kern. Net zoals Tesla zelfrijdende auto’s in de praktijk wil testen, wil OpenAI leren hoe mensen in het echte leven browsers gebruiken met ingebouwde AI. Welke taken besteden ze uit? Waar lopen ze tegenaan? Hoe interacteren ze met agent mode? Die patronen zijn goud waard voor het verbeteren van hun technologie.
OpenAI stimuleert gebruikers ook actief om over te stappen. Stel je Atlas in als standaardbrowser, dan krijg je zeven dagen lang verhoogde limieten voor ChatGPT. Een slimme zet om mensen over de drempel te helpen – en tegelijk meer gebruikersdata binnen te halen.
Googles marktaandeel brokkelt af
Chrome heeft al twintig jaar een ijzeren greep op de browsermarkt, met meer dan 60 procent van alle internetgebruikers. Maar die dominantie brokkelt af. Volgens marktonderzoeker Third Bridge zakte Googles aandeel in de zoekmarkt in juli voor het eerst in tien jaar onder de 90 procent.
De oorzaak? AI-chatbots die direct antwoorden geven in plaats van een lijst met links. Een onderzoek van Evercore ISI toont aan dat het aantal mensen dat ChatGPT als primaire zoekmachine gebruikt in vier maanden tijd verviervoudigde – van 1 naar 5 procent. Chrome blijft voorlopig de populairste browser, maar gebruikers typen hun vragen steeds vaker in ChatGPT in plaats van in de Google-zoekbalk.
En nu OpenAI ook een eigen browser heeft, sluit de cirkel zich. Twintig jaar lang was Chrome plus Google Search de poort tot het internet. Maar als je browser ChatGPT ingebouwd heeft – compleet met geheugen en de mogelijkheid om taken uit te voeren – waarom zou je dan nog naar Google gaan?
Chromium blijft de basis
Een opvallend detail: Atlas is gebouwd op Chromium, Googles opensource-browserproject. Dat geldt ook voor Comet en vrijwel elke andere ‘AI-browser’. Een volledig nieuwe browser van de grond af opbouwen is technisch enorm complex en peperduur. Zelfs Microsoft gaf het op en bouwde Edge op Chromium.
“Het is letterlijk het wiel opnieuw uitvinden,” zegt Chalhoub. “Ik zie geen enkel bedrijf zijn browser vanaf de basis bouwen.”
Dit betekent dat Google, via Chromium, nog steeds de technische infrastructuur van het web grotendeels controleert – ook al raakt het mogelijk gebruikers kwijt aan ChatGPT of Perplexity. Chromes marktaandeel zakt weliswaar, maar de browser zelf blijft dominant.
De verschuiving is onomkeerbaar
Voor gebruikers betekent Atlas een fundamenteel andere werkwijze. In plaats van tien geopende tabbladen om een project te onderzoeken, kun je ChatGPT vragen alles te analyseren en samen te vatten. In plaats van handmatig boodschappenlijstjes maken, delegeer je dat aan de agent.
Himanshu Tyagi van AI-startup Sentient voorspelt een ‘donker internet’ – niet meer bedoeld voor mensen, maar voor bots die informatie verwerken en gebruikers alleen het eindresultaat tonen. “De hele definitie van zoeken verandert,” zegt hij. “Het gaat niet meer om wijzen naar de plek waar je je antwoord kunt vinden, maar om dat antwoord geven en die taak uitvoeren.”
Wat betekent dit voor jou?
Atlas vertegenwoordigt een fundamentele verschuiving in hoe we het internet gebruiken. In plaats van zelf door eindeloze zoekresultaten te scrollen, krijg je direct antwoorden en kan je taken uitbesteden. Voor professionals die dagelijks onderzoek doen, documenten schrijven of projecten plannen, kan dat uren besparen.
Maar de keerzijde is even reëel. Je geeft een AI toegang tot je complete digitale leven. Zelfs met de beste privacyinstellingen blijft de vraag: hoeveel vertrouwen wil je geven aan een systeem dat nog steeds fouten maakt en kwetsbaar is voor aanvallen?
Sam Altman zei tijdens de livestream: “Dit is gewoon een uitstekende browser – soepel, snel, echt fijn om te gebruiken.” Maar hij voegde ook toe dat agent mode zich nog in een vroeg stadium bevindt en fouten kan maken bij complexe taken.
Of Atlas de toekomst wordt, hangt af van hoe snel OpenAI de agent mode betrouwbaarder en bruikbaarder maakt.
Voorlopig draait de browser alleen op macOS; Windows, iOS en Android volgen later dit jaar. En het blijft een open vraag of gebruikers bereid zijn hun browsergewoontes – diep geworteld na twintig jaar Chrome – op te geven voor een AI-assistent die nog regelmatig struikelt.
Maar de richting is wel duidelijk. AI-browsers zijn geen experiment meer. Ze zijn de volgende fase. En die fase begint vandaag – al is het voor nu alleen op je Mac.
⚡ AI Pulse
WhatsApp schopt alle AI-chatbots eruit (behalve die van Meta zelf)
Vond je het handig om te appen met ChatGPT of Perplexity? Dan hebben we slecht nieuws. Meta past de voorwaarden van WhatsApps Business API aan om per 15 januari 2026 alle general-purpose chatbots te weren van het platform. Diensten zoals OpenAI’s ChatGPT, Perplexity en andere AI-assistenten zullen straks niet meer beschikbaar zijn via WhatsApp. Meta’s officiële reden? De chatbots plaatsen een te grote belasting op het systeem en vragen om een ander soort ondersteuning waar het bedrijf niet op is ingericht. De cynische lezing: WhatsApps Business API is een belangrijke inkomstenbron, en chatbots pasten niet in het bestaande betaalmodel. Meta AI blijft aldus de enige assistent op de app.
Vaste podcastgast Rick Lamers spoort Gemini 3.0 op via A/B-test
Rick Lamers, die je misschien kent van eerdere afleveringen van onze podcast, ging viral op Hacker News met zijn ontdekking van Gemini 3.0. Door gebruik te maken van Google AI Studio’s A/B-testfunctie stuitte hij op wat zeer waarschijnlijk Gemini 3.0 is – een van de AI-releases waar op dit moment het meest naar wordt uitgekeken. Zijn methode? SVG-generatie als kwaliteitsmaatstaf, specifiek die voor een Xbox 360-controller. Het resultaat was zo indrukwekkend dat het zich duidelijk onderscheidde van andere modellen. Naar Gemini 3.0 wordt in brede kring uitgekeken vanwege de beloofde vooruitgang in codingprestaties, en hoewel Google nog geen officiële bevestiging heeft gegeven, lijkt het erop dat de release dichterbij is dan gedacht. Wil je Ricks volledige analyse lezen? Check zijn blogpost waarin hij precies uitlegt hoe hij Gemini 3.0 op het spoor kwam.
Doe mee aan de Global Cybersecurity Summit van PwC
Meld je aan voor ons 24 uur durende virtuele evenement en ontdek de nieuwste strategieën om je organisatie te beschermen tegen voortdurend veranderende dreigingen. Verdiep je ondertussen in opkomende technologieën en hun impact op cybersecurity. Dit jaar zetten we leiderschap en innovatie centraal in het beveiligen van organisaties in het tijdperk van disruptie.
🛠️ AI Toolkit+
ChatGPT Atlas uitgeplozen: wat werkt er goed, en waar zit het venijn?
Deze week duiken we dieper in ChatGPT Atlas – OpenAI’s nieuwe browser die we zojuist in het nieuwsgedeelte introduceerden. Nu is het tijd voor de praktijktest. We installeerden Atlas, lieten het meekijken met ons surfgedrag, afspraken plannen en voor ons shoppen.
Wat krijg je vandaag?
De 7 use cases die Atlas onderscheiden van Chrome en andere browsers.
Praktijktests: van visual search tot agenda-integratie.
Uitgebreide test van agent mode (alleen voor betalende gebruikers).
Eerlijke analyse: waar schittert Atlas en waar zit het venijn?
Vergelijking met Perplexity’s Comet en The Browser Company’s Dia.
Pro-tips om Atlas optimaal in te zetten zonder je privacy op te offeren.
Keep reading with a 7-day free trial
Subscribe to AI Report to keep reading this post and get 7 days of free access to the full post archives.